
Metodologia nauk zarządzania
Nauki o zarządzaniu należy uznać za stosunkowo młodą dyscyplinę, która intensywnie się rozwija i posiada bogaty dorobek naukowy. Dowodem na to niech będzie chociażby stale rosnąca na rynku wydawniczym liczba publikacji[1]. W Polsce według Uchwały Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 24 października 2005 r.[2], nauki o zarządzaniu są klasyfikowane są jako dyscyplina naukowa w dwóch dziedzinach: w naukach ekonomicznych i w naukach humanistycznych. Należy jednak wyraźnie podkreślić interdyscyplinarny charakter nauk o zarządzaniu. Mają one bowiem liczne powiązania z innymi naukami i dyscyplinami, np. z ekonomią, socjologią, psychologią, informatyką, prawem itd[3].W przypadku nauk o zarządzaniu można wyróżnić ich pewne subdyscypliny, które obejmujące szerszy lub węższy zakresy problemów dotyczących rozmaitych kategorii organizacji (rysunek 1).
Rysunek 1. Podział i przedmiot nauk o zarządzaniu
Źródło: A. Zakrzewska-Bielawska, M. Trocki, Aktywność badawcza doktorantów i habilitantów polskich ośrodków akademickich, [w:] S. Lachiewicz, B. Nogalski (red.), Osiągnięcia i perspektywy nauk o zarządzaniu, Wolters Kluwer, Warszawa 2010, s. 133.
Przedstawiony podział ma charakter umowny, gdyż niektóre subdyscypliny mają szerszy, a inne węższy zakres, część z nich także łączy się lub zachodzi na siebie. Stąd podział nauk o zarządzaniu na subdyscypliny[4].
Jak zauważa J. Niemczyk nieformalna klasyfikacja nauk o zarządzaniu do grupy nauk socjologicznych nie podlega dyskusji[5]. W konsekwencji metodami naukowymi właściwymi dla nauk o zarządzaniu są typowe dla nauk społecznych – metody badań empirycznych.
Należy wyjaśnić, że przez metodologię „rozumie się naukę o metodach, która inwentaryzuje metody postępowania badawczego, opisuje sposób ich stosowania oraz charakteryzuje wady i zalety ich użycia do rozwiązania problemów badawczych” [6].
Podsumowując znajomość podstawowych kierunków, zasad, metod i technik zarządzania oraz umiejętne ich wykorzystanie czyni proces zarządzania w organizacji sprawnym i skutecznym. Obszary zainteresowania nauk o zarządzaniu stale się rozwijają i poszerzają, a ich zakres problemowy jest tak złożony, że nie wypracowano jak dotąd żadnego powszechnie akceptowanego podziału. Metodologia jest nauką o wielu różnych dostępnych metodach, zaś za najwłaściwsze, chociaż nie jedyne, w przypadku nauk o zarządzaniu, uznaje się metody socjologiczne.
[1] A. Zakrzewska-Bielawska, Istota procesu zarządzania, [w:] A. Zakrzewska-Bielawska (red.), Podstawy zarządzania. Teoria i ćwiczenia, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2012, s. 15.
[2] M.P. z 2005 r. Nr 79, poz. 1120 ze zm.; zmiana zob. M.P. z 2008 r. Nr 97, poz. 843
[3] A. Zakrzewska-Bielawska …, s. 16.
[4] Tamże, s. 16
[5] J. Niemczyk, Metodologia nauk o zarządzaniu, [w:] W. Czakon W. (red.), Podstawy metodologii badań w naukach o zarządzaniu, Wolters Kluwer,Warszawa 2013, s. 15.
[6] W. Czakon Wstęp [w:] W. Czakon (red.), Podstawy metodologii badań w naukach o zarządzaniu, Wolters Kluwer,Warszawa 2013, s. 10.
Ostatnia aktualizacja: 31.10.2019 r.